Dzieci z autyzmem wykazują też obojętność lub awersję wobec kontaktu fizycznego, np. wobec przytulania. Ponadto nie uśmiechają się na widok twarzy matki i nie reagują ożywieniem, kiedy się zbliża. Nie potrzebują też obecności i uwagi opiekunów. Do wczesnych objawów autyzmu zalicza się także zaburzenia kontaktu wzrokowego.
Od jakiegoś czasu obserwuję u córki dziwną reakcję podniecenia. Dziewczynka podczas zabawy, oglądania telewizji lub gdy ją coś przestraszy chrząka, jakby miała coś w gardle (gardło ma czyste). Co jej jest? Czy to tik nerwowy? Co powinnam zrobić? Joanna39 2011-02-13, 07:47 Wygląda to raczej na zaburzenie na tle nerwowych, może suchość w gardle (proszę podawać więcej płynów), nie można też wykluczyć alergii. Przy najbliższej okazji najlepiej poradzić się pediatry. neuron 2011-02-13, 22:33 U mojej 8 letniej córki jest podobnie. od miesiąca chrząka a nasila się to np. podczas oglądania telewizji. Albo jak kładzie się przed snem i próbuje zasnąć. maciejsobota 2011-10-29, 09:14 Moj 6 letni syn od 3 miesiecy chrzaka robiłam mu wszystkie badania lekarze rozkładali rece napocztku kasłał suchym kaszlem pozniej on zmienił sie w chrzakanie zmieniłam lekarza rodzinnego bo ciagle słyszałam nic mu nie jest poszłam prywatnie wszystkie badania miał porobione wyszedł mu gronkowiec złocisty i krztusiec mimo ze był szczepiony brał antybiotyk krzakanie nie przeszło teraz bierze leki na alergie i dalej krzaka zauwazłam im bardziej komus o tym krzakaniu muwie przynim to on jeszcze bardziej to robi lekarz powiedział zeby nie zwracac uwagi ze to moze byc juz nawykowe i wkoncu przestanie tak robic ale on nie przestaje znacie jakies inne metody KATARZYNA 2013-04-08, 11:00 Mam tak samo juz mi siły opadają od lutego tego roku zachorował pierwszym objawem jak zaczol krzakach to miał kaszel krtaniowy dostał dużo sterydów i krtań ustala ale pozostało to pokaslywanie i krzakanie Robilam badania na krztusiec i nic wymazy nic zdrowy a nadal krzaka a z krwi mu wyszło ze ma cos z tarczyca Bogusia 2016-03-21, 22:30 Bezsenność Udar mózgu Śpiączka Padaczka Migrena Otępienie Podstawy neurologii Zaburzenia ośrodkowego układu nerwowego Zaburzenia obwodowego układu nerwowego Zawartość serwisu ma charakter dydaktyczny i nie może zastępować kontaktu i porad lekarskiej. Copyright ©©
„Kompleksowe badanie stanu zdrowia psychicznego społeczeństwa i jego uwarunkowań (EZOP II)” prowadzone w latach 2018-2020 na polskiej populacji wykazało, iż zaburzenia rozwoju psychicznego dotykają ponad 400 tys. najmłodszych dzieci (w przedziale 0-6 lat), a co 8. dziecko w wieku 7-17 lat ma za sobą doświadczenie kryzysu
Czy lek na astmę Singulai podawany dziecku może powodować zaburzenia psychiczne, nerwowości i problemy ze snem? Moja córka ma teraz takie objawy choć wcześniej, przed zażywaniem leku nie miała takich problemów. 2011-06-23, 13:05~Nastazja ~ Trzeba udać się z tym do psychiatry, a potem do psychologa dziecięcego. Poza tym donoszono kiedyś o ubocznych skutkach stosowania Singulair w postaci zaburzeń psychicznych, ale w tym przypadku trzeba spojrzeć na problem szerzej, nie tylko przez aspekt przyjmowanych leków. 2011-06-23, 13:39Marko ~ Na jakiej podstawie lekarz zdiagnozuje przyczynę problemów dziecka? Czy skieruje go na jakieś badania? 2011-07-04, 12:12~Nastazja Przede wszystkim trzeba odstawić lek i poczekać, jeśli objawy nie ustąpią, to trzeba poszukać gdzie indziej przyczyny, między innymi pójść do psychiatry, ponieważ dziecko może cierpieć na zaburzenia związane chociażby z ADHD. 2011-07-06, 10:58Marko Strony: 1 wątkii odpowiedzi ostatni post
Psychiatra dziecięcy diagnozuje i leczy wszelkie zaburzenia psychiczne u dzieci i młodzieży oraz młodych dorosłych. W obecnych czasach do psychiatry dziecięcego zgłasza się coraz więcej dzieci w związku z nauką zdalną oraz ogólnie trudną sytuacją wynikającą z pandemii Covid-19. Kiedy udać się z dzieckiem do psychiatry?
W dobie promocji zdrowego stylu życia, pojawia się w mediach bardzo często problem wielu chorób organicznych takich jak zaburzenia pracy tarczycy czy nowotwory. Niestety bardzo często zapomina się o kwestii zdrowia psychicznego, w tym zaburzeniach psychicznych, które jest przecież równie ważne dla prawidłowego funkcjonowania organizmu. spis treści 1. Charakterystyka zaburzeń psychicznych 2. Rodzaje zaburzeń psychicznych 3. Zaburzenia psychiczne - przyczyny 4. Leczenie zaburzeń psychicznych rozwiń 1. Charakterystyka zaburzeń psychicznych Według danych WHO (Światowej Organizacji Zdrowia) w roku 2012 około 804 000 osób popełniło samobójstwo, a odsetek śmierci samobójczych wzrósł o 9% w latach 2000-2012 i przewiduje się dalszy jego wzrost. Średnio, jest to aż 11,4 na 100 000 ludzi. Liczba ta jest ogromna, a należy pamiętać, że na każdą śmierć przypada kilka prób samobójczych. Według WHO znaczna część samobójstw jest skutkiem depresji lub zaburzeń lękowych, których liczba także stale wzrasta w przeciągu ostatnich lat. Zobacz film: "Depresja - przyczyny" Wzrasta także używanie substancji psychoaktywnych. Aż 5,9% wszystkich śmierci w 2012r., miało związek z konsumpcją alkoholu. Ponadto badacze oceniają, że aż 27 milionów ludzi w roku 2013 cierpiało na zaburzenia psychiczne związane z nadużywaniem substancji psychoaktywnych, z czego prawie połowa to nadużywanie narkotyków. W świetle powyższych danych oczywistym jest, jak ważne jest zdrowie psychiczne. Niestety czasem nadal możemy się spotkać z informacjami, że zaburzenia psychiczne to jakiś wymysł i nie należy się nimi zajmować, bo jest to strata czasu. Takie podejście grozi bagatelizowaniem narastającego problemu, który ma daleko idące skutki, nie tylko dla zdrowia poszczególnych jednostek, ale co za tym idzie, dla całego społeczeństwa. 2. Rodzaje zaburzeń psychicznych Jakie wyróżniamy typy zaburzeń osobowości? W Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10 opisana jest następująca klasyfikacja zaburzeń psychicznych i zaburzeń zachowania: Organiczne zaburzenia psychiczne włącznie z zespołami objawowymi - w tej kategorii mieszczą się różne typy otępienia ( otępienie w chorobie Alzheimera, otępienie naczyniowe itd.), organiczny zespół amnestyczny (nie wywołany alkoholem i innymi substancjami psychoaktywnymi), majaczenie, zaburzenia osobowości i zachowania spowodowane chorobą, uszkodzeniem lub dysfunkcją mózgu. Zaburzenia psychiczne i zachowania spowodowane używaniem substancji psychoaktywnych - czyli opiatów, alkoholu, kanabinoli, leków uspokajających i nasennych, kokainy, substancji halucynogennych, stymulujących (w tym kofeiny), paleniem tytoniu i innych podobnych, zalicza się tutaj ostre zatrucie, używanie szkodliwe, zespół uzależnienia, zespół abstynencyjny, zaburzenia psychotyczne oraz zespół amnestyczny. Schizofrenia, zaburzenia schizotypowe i urojeniowe - do tej kategorii wchodzą również ostre i przemijające zaburzenia psychotyczne, zaburzenia schizoafektywne i inne nieorganiczne zaburzenia psychotyczne. Zaburzenia nastroju (afektywne) takie jak: epizod maniakalny, zaburzenia afektywne dwubiegunowe, epizod depresyjny, zaburzenia depresyjne nawracające, uporczywe (utrwalone, przewlekłe) zaburzenia nastroju. Zaburzenia nerwicowe, związane ze stresem i pod postacią somatyczną (somatoformiczne) - do nich zalicza się fobie, zaburzenia lękowe, obsesyjno-kompulsyjne, reakcje na ciężki stres i zaburzenia adaptacyjne, zaburzenia występujące pod maską somatyczną oraz zaburzenia dysocjacyjne takie jak amnezja czy fuga dysocjacyjna, trans, opętanie, a także zaburzenia somatyzacyjne np. hipochondryczne. Zespoły behawioralne związane z zaburzeniami fizycznymi i czynnikami fizycznymi - zaburzenia odżywiania się ( między innymi jadłowstręt, żarłoczność), nieorganiczne zaburzenia snu, zaburzenia seksualne niespowodowane zaburzeniem organicznym ani chorobą somatyczną (brak lub utrata potrzeb seksualnych, awersja seksualna, zaburzenia reakcji genitalnej, wytrysk przedwczesny, pochwica, dyspareunia nieorganiczna i nadmierny popęd seksualny) i zaburzenia zachowania związane z połogiem oraz nadużywanie substancji nie powodujących uzależnienia. Zaburzenia osobowości i zachowania dorosłych - specyficzne zaburzenia osobowości (osobowość paranoiczna, schizoidalna, dyssocjalna, chwiejna emocjonalnie, histrioniczna, anankastyczna, lękliwa, zależna), mieszane zaburzenia osobowości, zaburzenia popędów i nawyków (patologiczny hazard), kleptomania, zaburzenia identyfikacji płciowej, zaburzenia preferencji seksualnych (np. fetyszyzm, pedofilia, sadomasochizm) oraz zaburzenia związane z rozwojem i orientacją seksualną. Upośledzenie umysłowe o różnym stopniu. Zaburzenia rozwoju psychologicznego - specyficzne zaburzenia rozwoju mowy i języka, rozwoju umiejętności szkolnych, funkcji motorycznych, a także całościowe zaburzenia rozwojowe takie jak autyzm, zespół Aspergera czy zespół Retta. Zaburzenia zachowania i emocji rozpoczynające się zwykle w dzieciństwie i w wieku młodzieńczym. Jak widać jest wiele różnych typów zaburzeń psychicznych, z których jedne wpływają na całokształt funkcjonowania człowieka, a inne istotnie pogarszają jego funkcjonowanie w jakimś aspekcie życia. Niestety najczęściej nawet jeżeli nasze funkcjonowanie jest upośledzone jedynie w wybranym obszarze, rzutuje to również w mniejszym lub większym stopniu na ogólne samopoczucie. W takim razie oczywiste staje się, że zaburzenia psychiczne należy leczyć i jest to równie ważne, jak leczenie schorzeń czysto somatycznych. Jednak zanim zadamy pytanie o to, jak wygląda leczenie zaburzeń psychicznych, postarajmy się odpowiedzieć na pytanie o ich etiologię. 3. Zaburzenia psychiczne - przyczyny W takim razie jak powstają zaburzenia psychiczne? Niestety nie ma jednoznacznej odpowiedzi. Każde zaburzenie psychiczne ma inne przyczyny przy czym nie zawsze są one w pełni poznane, a ponadto, u różnych osób dane zaburzenie może wyglądać i przebiegać nieco inaczej. Mimo to, istnieje kilka czynników, które można uznać za czynnik ryzyka zaburzeń psychicznych. Po pierwsze zwraca się uwagę na nietypowy przebieg rozwoju osoby np. narażenie na obecność traumatycznych wydarzeń w dzieciństwie. Poza tym, w przypadku niektórych zaburzeń udowodniono, że są w pewnym stopniu dziedziczne np. schizofrenia czy zwiększone prawdopodobieństwo wystąpienia depresji u osób, u których wystąpiła w rodzinie. Jednak w psychologii obecne są także koncepcje powstawania zaburzeń, które wywodzą się z konkretnych teorii/ nurtów psychologicznych. Jako główne nurty wyróżnia się nurt psychodynamiczny, poznawczo-behawioralny i humanistyczno-egzystencjalny. W każdym z nich upatruje się innej genezy zaburzeń psychicznych. W psychoanalizie (sztandarowej teorii psychodynamicznej) uważa się, że na kształtowanie się osobowości wpływają nie tylko czynniki wrodzone i dziedziczne, ale także relacje z rodzicami oraz ważne doświadczenia (narodzin, seksualności, miłości i nienawiści, utraty i śmierci) przeżywane przez nas od początku życia. Doświadczenia te oraz fantazje na ich temat często są źródłem wewnętrznych konfliktów, tworzą nieświadome wzorce i określają relacje wobec siebie i innych ludzi w późniejszym życiu. Właśnie te nieświadome konflikty dają objawy w postaci zaburzeń psychicznych. W przypadku terapii poznawczo-behawioralnej uznaje się, że u podstawy zachowań człowieka leżą jego przekonania (nabywane poprzez uczenie się), które warunkują to, jak interpretuje on świat. Zatem główną przyczyną powstawania zaburzeń psychicznych uważa się zniekształcenia w zakresie przekonań i przetwarzania informacji lub deficyty w umiejętnościach poznawczych. W myśl tej szkoły, radzenie sobie ze stresującym wydarzeniem poprzez odwołanie do racjonalnego systemu przekonań prowadzi do adekwatnych emocji i determinacji do zapobieżenia podobnym wydarzeniom w przyszłości. Natomiast radzenie sobie ze stresującym wydarzeniem poprzez odwołanie do nieracjonalnego systemu przekonań, powoduje nieadekwatne emocje i poczucie daremności w podejmowaniu wysiłku. Centralnym mechanizmem oddziaływania w psychoterapii poznawczej jest doprowadzenie do zmiany myślenia w celu wywarcia wpływu na emocje i zachowanie (zmiany behawioralne). Do bardziej znanych szkół terapeutycznych w nurcie humanistyczno-egzystencjalnym należą: skoncentrowana na osobie terapia Carla Rogersa oraz psychoterapia Gestalt. Zaburzenia są rozumiane w kategoriach deficytu rozwoju osobowości, które tworzą się poprzez niezaspokojenie ważnych psychicznych potrzeb jednostki takich jak miłość, akceptacja, autonomia oraz realizacja znaczących dla jednostki wartości. Psychoterapia ma za zadanie stworzyć warunki do przeżycia korektywnych doświadczeń emocjonalnych. Terapia jest ukierunkowana na teraźniejszość i przyszłość, a nie, jak we wcześniej opisanych nurtach, na rozpatrywanie przeszłych doświadczeń. 4. Leczenie zaburzeń psychicznych W związku z istnieniem różnych form terapii, rodzi się pytanie, którą wybrać? Nie ma jednoznacznych badań, mówiących o tym, żeby jedna miała być bardziej skuteczna niż druga. Nie mniej jednak, można wyodrębnić pewne tendencje. Zazwyczaj psychoterapię psychodynamiczną stosuje się do nerwic, niektórych typów zaburzeń osobowości, czasami zaburzeń odżywiania. Psychoterapię poznawczo-behawioralną najczęściej stosuje się w przypadku uzależnień, depresji, zaburzeń lękowych, PTSD czy zaburzeń obsesyjno-kompulsywnych. Ważne jest również to, że lepiej jest być w jakiejkolwiek terapii niż nie być w żadnej, ponadto wiele zaburzeń psychicznych leczy się jednocześnie psychoterapią oraz farmakologicznie co czasami jest niezbędne (np. hospitalizacja w przypadku zaawansowanej anoreksji, leki antydepresyjne w leczeniu depresji). Podsumowując, jest bardzo wiele różnych zaburzeń psychicznych, a każde z nich może przebiegać nieco inaczej u różnych osób. Co więcej, cały czas wzrasta liczba osób chorych psychicznie. Zaburzenia te leczy się psychoterapią, która może przyjąć różną formę, a także, często potrzebna jest farmakoterapia. Nie czekaj na wizytę u lekarza. Skorzystaj z konsultacji u specjalistów z całej Polski już dziś na abcZdrowie Znajdź lekarza. polecamy
Objawy schizofrenii u dzieci i dorosłych są podobne, ale występują z innym nasileniem. U młodych ludzi znacznie częściej można zaobserwować między innymi stereotypie ruchowe, omamy wzrokowe, zachowania błazeńskie czy ataki katatoniczne. Warto jednak zauważyć, że wspomniane wyżej symptomy bardzo często są przez rodziców i
Schorzenia neurologiczne wśród dzieci występują równie często jak i u dorosłych. Dodatkowym czynnikiem zagrażającym jest uszkodzenie układu nerwowego jeszcze w życiu płodowym lub podczas porodu, a także deficyty powstające w trakcie rozwojowe ośrodkowego układu nerwowego Wady rozwojowe obejmują grupę zaburzeń uwarunkowanych najczęściej wieloczynnikowo, powstałych w okresie rozwoju płodowego i prowadzące do trwałego, strukturalnego uszkodzenia mózgu. Rodzaj powstałej wady zależny jest od okresu życia płodowego, w którym zadziałał czynnik z grup dystrofii związane są z brakiem lub nieprawidłowym zespoleniem cewy nerwowej głównie w odcinku nerwowym we wczesnym okresie życia to przemieszczenie opon i tkanki nerwowej przez powstałe ubytki kostne w czaszce lub kręgosłupie, tworząc przepuklinę oponowo-mózgową lub oponowo-rdzeniową. Objawy kliniczne zależą od umiejscowienia i stopnia uszkodzenia tkanki nerwowej. Często są to niedowłady spastyczne kończyn i zaburzenia czynności końcowym okresie życia płodowego, a nawet już po porodzie dziecko narażone jest głównie na zaburzenia mielinizacji i wady płaszcza mózgowego. fot. ojoimagesDo poznanych czynników ryzyka uszkodzeń rozwojowych ośrodkowego układu nerwowego należą:wiek matkiwystępowanie wad rozwojowych w rodzinienieprawidłowa opieka w ciążychoroby przewlekłe matkipromieniowanie jonizująceniedobory jakościowe i ilościowe w odżywianiuMózgowe porażenie dziecięceMózgowe porażenie dziecięce nie jest specyficzną jednostką chorobową o jednoznacznej etiologii. Wynika z niepostępującego uszkodzenia mózgu, który znajduje się w stadium rozwoju lub zaburzeń rozwojowych mózgu o wczesnym początku i przewlekłym przebiegu. Charakteryzuje się niedoborem ruchowym, zaburzeniami mowy i funkcji poznawczych a także problemami z zachowaniem i przyczyny mózgowego porażenia dziecięcego z zależności od okresu sprawczego to:czynniki prenatalne - infekcje wewnątrzmaciczne, czynniki genetyczne, poród przedwczesnyczynniki perinatalne - niedotlenienie, niedokrwienie, zakażenie, hipoglikemiaczynniki postnatalne - zakażenia, wodogłowie, choroby naczynioweZespół wzmożonego ciśnienie wewnątrzczaszkowego
F0* Organiczne zaburzenia psychiczne. /używanie przez dzieci i młodzież alkoholu, opiatów, kanabinoli, leków uspokajających i nasennych, kokainy, substancji stymulujących w tym kokainy, substancji halucynogennych, palenie tytoniu, używanie lotnych rozpuszczalników i innych substancji psychoaktywnych/. F2* Schizofrenia.
U dzieci prawidłowo rozwijających wyżej wspomniane procesy z wiekiem stopniowo zanikają. Natomiast u dzieci doświadczających traumy psychicznej objawy dysocjacyjne ulegają zmianie i nasileniu, wraz z wiekiem prowadząc do poważnych zaburzeń w sferze psychicznej (Schore, 2009). Dlatego istotne jest rozróżnienie dysocjacji na dysocjację rozwojową czy adaptacyjną (rozumianą jako mechanizm obronny niezbędny do przeżycia) od dysocjacji patologicznej (rozumianej jako utrwalony, nieadekwatny i szkodliwy wzorzec reakcji organizmu na subiektywnie odbierane zagrożenie, powstały na bazie traumatycznych doświadczeń). W niniejszych rozważaniach, choć zdajemy sobie sprawę z istnienia wielu różnych sposobów rozumienia dysocjacji uwzględnianych i definiowanych przez klasyfikacje ICD-10 czy DSM-5, przez dysocjacje będziemy rozumieć wszelkie względnie trwałe zaburzenia czy deficyty w zakresie integracji funkcji somatycznych, motorycznych, percepcji, emocji, pamięci, świadomości oraz tożsamości, jakie występują u dzieci w następstwie doświadczeń traumatycznych. Według niektórych autorów (Courtois, Ford 2009; Drozdowski, Weigl 2011) organizm narażony na powtarzające się zagrożenia, zaniedbania, nadużycia ze strony rodzica lub innego znaczącego opiekuna tworzy nieprawidłowy model równowagi. Zaburzona autoregulacja przejawia się zarówno poprzez nadmierne pobudzenie, jak i stany dysocjacyjne u dziecka, przeplatając się wzajemnie. Fundamentem dla rozwoju zaburzeń dysocjacyjnych może stać się nieprawidłowy model wyjścia rozumienia znaczenia pojęcia „relacji przywiązaniowych”/„więzi” stanowią podstawowe założenia Teorii Więzi Psychicznej Johna Bowlby’ego (1969). Zgodnie z założeniami teorii i praktyką kliniczną tworzenie więzi jest biologiczną potrzebą człowieka jako nieodłączny uwarunkowany ewolucyjnie system motywacyjny zachowania gatunku; więzi tworzą się poprzez zachowania, które wyzwalają/podtrzymują bliskość z opiekunem; więź jest emocjonalnym łącznikiem między ludźmi; reakcje przywiązaniowe aktywowane są niepewnością, lękiem, poprzez uruchamianie systemu przywołania wsparcia i pomocy. Fundamentem rozwoju prawidłowej, bezpiecznej więzi jest dostrojony do potrzeb niemowlęcia opiekun. Liczne badania wskazują na konsekwencje zaburzeń w obszarze relacji przywiązania we wczesnym dzieciństwie. Niekorzystne doświadczenia do trzeciego roku życia w obszarze relacji przywiązaniowych są doświadczeniami traumatycznymi i urazowymi. Długofalowe efekty tych wczesnych niekorzystnych doświadczeń mogą ujawnić się w starszym dzieciństwie lub w okresie adolescencji w formie zaburzeń emocjonalnych lub zachowań przestępczych, a po wejściu w wiek dojrzały w formie zaburzeń psychicznych (zob. Piotr Marchwicki, 2004). Na bazie trudnych pierwszych doświadczeń może rozwinąć się zespół stresu pourazowego. Zdaniem Alana Schore (2002) istotnym predyktorem zaburzeń posttraumatycznych w okresie dorastania i dorosłości jest przywiązanie zdezorganizowane/zdezorientowane w dzieciństwie (Schore, 2002). Najogólniej ujmując, są to problemy w rozwijaniu dojrzałych form regulacji stosunków z otoczeniem społecznym. W aktualnej praktyce klinicznej coraz częściej pojawia się potrzeba holistycznego ujęcia rozwoju człowieka. W tym ujęciu uwzględnia się wzajemne powiązania między podłożem biologicznym i uwarunkowaniami społecznymi rozwoju. Dla zrozumienia pamięci traumatycznych doświadczeń (także w obszarze relacji przywiązania) kluczowa jest pamięć sensoryczna – ciało „prowadzi rejestr” (van der Kolk, 2018). Traumatyczne zdarzenia zostają zapamiętane i odsunięte w przeszłość, tak samo jak inne doświadczenia życiowe. Cytując Babette Rotshild: „Trauma zakłóca życie swoich ofiar, narzucając się wzrokową, słuchową i/lub somatyczną rzeczywistością (…). Bez względu na to, czy trauma jest pamiętana czy nie, z trudem przychodzi uświadomienie sobie, że należy do przeszłości i niebezpieczeństwo minęło” (Rotshild, 2014). Van der Kolk, dokonując przeglądu badań dotyczących zaburzeń biologicznych występujących w reakcji na stres urazowy, wymienia zmiany dotyczące zakłócenia funkcjonowania mózgu. Efekty neurohormonalne odnoszą się do zmian na poziomie wydzielania neuroprzekaźników noradrenergicznych i serotonergicznych oraz opiatów endogennych. Badania wskazują na: podwyższony poziom wydzielania katecholamin, hamowanie działania MAO, dysregulację receptorów adrenergicznych, spadek wydzielania serotoniny oraz wzrost wydzielania opiatów przy ekspozycji na bodźce przypominające traumę. Zmiany dotyczące pamięci obejmują amnezje oraz hipermnezje. Skutki neuroanatomiczne obejmują spadek efektywności pracy hipokampa (niektóre dane wskazują na zmniejszenie jego objętości); pobudzenie prawej strony ciała migdałowatego podczas wspomnień; pobudzenie obszarów sensorycznych prawej półkuli; spadek aktywacji ośrodka Broca podczas hipermnezji (flashbacks); zaznaczoną lateralizację aktywności prawej półkuli podczas aktywacji traumatycznych wspomnień (van der Kolk, et al. 1996). W rozumieniu reakcji posttraumatycznych nie można pomijać aspektu neurofizjologicznego, gdyż to reakcje somatyczne wytyczają kierunek obserwowanych zachowań. Jednym z przykładów może być zachowanie dziecka, które reagując adekwatnie do wewnętrznych odczuć, zostaje wtórnie odrzucone przez pochopnie oceniające otoczenie. Cytując terapeutkę Beverly James: „W miarę jak u dzieci narastają potrzeby i napięcie zachowują się one negatywnie w sposób wymuszony – zachowanie takie jest odbierane przez otoczenie jako manipulujące i wolicjalne. Ludzie reagują na te dzieci złością, zwracając uwagę jedynie na ich negatywne zachowania. Dzieci natomiast umacniają się w przekonaniu, że nikt nie jest w stanie zaspokoić ich potrzeb i koło się zamyka” (James, 2003, s. 55). Innym przykładem ryzyka błędnej oceny jest brak wiedzy o tym, że u dzieci, zwłaszcza w młodszym wieku szkolnym, często w obrazie depresji dominuje niepokój, a nie apatia, objawiający się rozdrażnieniem, rozproszeniem uwagi, ciągłą i nadmierną aktywnością bez przerw na odpoczynek. W wielu przypadkach istnieje ryzyko błędnego rozpoznania ADHD zamiast depresji (Sabaté, 2003). Na gruncie praktyki istnieje wiele podejść skoncentrowanych na biopsychospołecznym rozumieniu człowieka. Jednym z podejść terapeutycznych uznawanym na świecie od lat 70. ubiegłego wieku jest Neuroafektywny Model Relacji Przywiązania (NARM) Lawrenca Hellera (Heller, 2018). W tym ujęciu dobre relacje społeczne są ściśle uwarunkowane poczuciem więzi ze sobą oraz z innymi ludźmi; są uzależnione od znalezienia rozsądnego stanu równowagi między zdolnością obserwowania swoich własnych uczuć i jednocześnie uczuć innych ludzi. Podtrzymywanie relacji wiąże się z monitorowaniem własnych wewnętrznych impulsów, jak również stanów innych ludzi. Jednostka doświadczająca wewnętrznej organizacji, kontaktu ze sobą oraz z innymi rozwija i tworzy relacje oparte na wzajemności dawania i brania, w poszanowaniu ludzkiej godności. W sytuacji gdy zaburzona jest relacja przywiązaniowa we wczesnym dzieciństwie (w wyniku zaniedbania, przemocy, braku zdolności do nawiązywania bliskiej relacji przez opiekuna) dochodzi do trwałych zmian w psychicznym rozwoju. Zaburzenia w procesie tworzenia relacji przywiązaniowych na wczesnym etapie życia są zawinione przez mało responsywne otoczenie (można tu zaliczyć zaniedbanie, przemoc, choroba opiekuna). Brak/niedostatek bliskości rozpatrywany jest w kategoriach wczesnodziecięcej traumy relacyjnej. Mechanizm przebiegu procesów będących efektem nieodpowiedniej opieki nad dzieckiem jest taki sam, jak w przypadku doświadczeń traumatycznych – powoduje napięcie w ciele, aktywację układu nerwowego oraz nierównowagę w biochemii ciała. W założeniach NARM wskazuje się, iż małe dziecko – odbiorca opieki – nie może wiedzieć, że osoby z otoczenia reagują nieadekwatnie na jego potrzeby, doświadcza poczucia osobistej porażki, którą przekształca w późniejsze poczucie bezwartościowości, winy, osobistego wstydu. Początkowo w reakcji na niedostrojenie opiekuna w zaspokajaniu potrzeb pojawia się w różnym nasileniu złość i fizjologiczna niemoc. Gdy podstawowe potrzeby są ciągle niezaspokajane, dochodzi do rozregulowania układu nerwowego oraz niewłaściwego kontaktu ze sobą – przekonanie, że nie jest się wystarczająco wartościowym, aby doświadczać zaspokajania potrzeb, prowadzi do rezygnacji z komunikowania oczekiwań. Cytując autora, NARM mechanizm wygląda następująco: „Jeśli się ujawnię z tym, co czuję – utracę relację, jeśli się nie ujawnię – utracę siebie”. Małe dziecko jest całkowicie zależne od opiekuna, dlatego rezygnacja z więzi z opiekunem niesie ryzyko śmierci. Więc tym, co ulega zatraceniu, jest rezygnacja z części siebie – swojej autentyczności, szczerości, poczucia prawa do posiadania i komunikowania potrzeb. Rodzi się wówczas naturalna potrzeba stosowania strategii zachowania w różnych sytuacjach społecznych. Strategie nie są intencjonalnym mechanizmem manipulacji, są naturalną odpowiedzią na wczesnodziecięce doświadczenia. Są warunkiem przetrwania w niekorzystnym środowisku. Natomiast jeśli utrzymują się w życiu dorosłym, stwarzają blokadę pełnego rozwoju i poczucia szczęścia. Heller opisał pięć stylów: 1) związany z kontaktem: brak kontaktu z własnym ciałem i emocjami; niezdolność do bycia w kontakcie z innymi (przejawem w zachowaniu może być duma z powodu tego, że nie ma się „prozaicznych” potrzeb); 2) związany z dostrojeniem: trudność w rozpoznawaniu własnych potrzeb na poziomie fizycznym i emocjonalnym, poczucie, że nie zasługuje się na zaspokajanie potrzeb (osoba rezygnuje z własnych potrzeb, aby zaspokajać potrzeby innych, równocześnie doświadcza samotności i smutku, że inni nie domyślają się potrzeb tej osoby); 3) związany z zaufaniem: poczucie, że można polegać wyłącznie na sobie, poczucie, że trzeba kontrolować relacje; brak zdolności do zdrowej zależności i współzależności z innymi ludźmi; 4) związany z autonomią: niezdolność stawiania granic, mówienia nie, wyrażania swojego zdania bez poczucia winy czy strachu, stawianie sobie nadmiernych wymagań, rezygnacja z niezależności, aby nie być odrzuconym; 5) związany z miłością-seksualnością: trudność w łączeniu miłości, bliskich więzi i seksualności, poczucie własnej wartości oparte na wyglądzie i wydajności w działaniu. Podsumowując, „inteligentne style przetrwania” (Heller, 2014) pojawiają się w niewystarczająco dostrojonym środowisku, dziecko odszczepia się od własnych potrzeb, aby podtrzymać relację z opiekunem; centralny mechanizm to chronienie relacji przywiązania. Pojawia się identyfikacja oparta na wstydzie (jeżeli nie dostaję czegoś, to znaczy ze mną jest coś nie tak). Adaptacyjne mechanizmy przetrwania nie są złe, jednak mogą utrudniać (uniemożliwiać) relacje ze sobą i innymi. Wypracowane style ujawniają się w późniejszych relacjach, dorośli korzystający ze strategii dziecka mają kłopoty ze współpracą, w budowaniu relacji, nie wpisują się w oczekiwania społeczne, ani nie potrafią zaspokajać osobistych potrzeb, ujawniają niezdolność do samoregulacji (oddech, świadomość, dotyk, ruch) i projekcja na świat własnego kontaktu ze sobą. Cytując Edith Eger: „Najgorsze jest więzienie, które mamy we własnym umyśle, a klucze do niego znajdują się w naszej kieszeni. Są nimi: chęć wzięcia całkowitej odpowiedzialności za własne życie, chęć podjęcia ryzyka, chęć uwolnienia się od oceniania siebie i odzyskania swojej niewinności, a także pokochanie siebie takimi, jakimi jesteśmy naprawdę – ludzkimi, niedoskonałymi, z wszystkimi naszymi wadami i zaletami“ (Eger, 2018, s. 371). Czołowi włoscy psychoterapeuci, Liotti i Farina (2016), jednoznacznie wskazują, iż u osób z traumą relacyjną występują w życiu dorosłym poważne trudności z regulacją i modulacją pierwotnych emocji, takic...
. 10 408 220 575 229 349 438 470
zaburzenia psychiczne u dzieci forum
